Президентимизнинг 30.01.2025 йилдаги «Фуқаролар ва тадбиркорлик субъйектларининг ҳуқуқларини суд орқали ҳимоя қилишнинг замонавий механизмларини жорий этиш боʻйича қоʻшимча чора-тадбирлар тоʻгʻрисида»гиПҚ-33-сонли қарор.
Мамлакатимиз мустақилликка эришгандан кейин тарихан қисқа давр ичида инсон, унинг манфаатлари, ҳуқуқ ва эркинликлари олий қадрият ҳисобланган фуқаролик жамиятини барпо этиш борасида улкан ишлар амалга оширилди. Президентимиз Шавкат Мирзиёйев раҳбарлигида изчиллик билан тадбиқ этилаётган ҳаётимизнинг барча жабҳаларини демократлаштириш ҳамда эркинлаштириш йўлидаги ислоҳотлар негизида суд-ҳуқуқ тизимини либераллаштириш, инсон ҳуқуқ ва эркинликларининг ишончли ҳимоясини таъминлашга қаратилган эзгу мақсад ҳам мужассамдир.
Мамлакатимизда суд-ҳуқуқ тизимини ислоҳ қилиш, одил судловнинг сифат ва самарадорлигини ошириш, судларнинг мустақиллигини таъминлаш бўйича кенг кўламли ишлар амалга оширилмоқда. Зеро, суд идорасига иши тушган ҳар бир инсон ушбу даргоҳда қонун ва адолат устувор эканига ишониши керак. Сўнгги йилларда суд-ҳуқуқ соҳасида олиб борилаётган ислоҳотлар ушбу тизим фаолиятини сифат жиҳатидан янги босқичга кўтаришга, одамларнинг одил судловга бўлган ишончини янада мустаҳкамлашга хизмат қиляпти. Соҳага оид жадаллашган
саъй-ҳаракатлар Президентимизнинг ташаббуси ва алоҳида назорати доирасида кечаётгани барчамизни қувонтирмоқда. Юртимизда шиддатли тус олган ислоҳотлар натижасида халқимиз ҳаётида жуда кўплаб ижобий ўзгаришлар рўй бераяпти. Кейинги йилларда суд-ҳуқуқ соҳасида эришилган марралар ҳақида сўз юритсак, уларни санаб адоғига етолмаймиз. Халқ манфаати йўлида олиб борилаётган ишлар одамларнинг суд-ҳуқуқ тизимига бўлган ишончини оширмоқда.
Бугунги кунда маъмурий судлар фаолиятига илғор хорижий тажрибада ўзини оқлаган институт ва тартибларни кенг қўллаш орқали фуқаролар ва тадбиркорлик субйектларининг ҳуқуқ ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилишда ушбу судларнинг ролини ошириш, шу жумладан, давлат органи ҳужжатига ишониб фаолият юритган фуқаро ва тадбиркорлик субйектлари ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларининг ҳимоясини қўшимча равишда кучайтириш зарурати вужудга келмоқда. Давлат органлари билан муносабатларда фуқаролар ва тадбиркорлик субйектларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларининг самарали ҳамда ишончли ҳимоя этилишини таъминлаш ва маъмурий суд ишларини юритишни халқаро стандартлардан келиб чиқиб янада такомиллаштириш мақсадида Президентимиз томонидан 30.01.2025 йилда «Фуқаролар ва тадбиркорлик субъйектларининг ҳуқуқларини суд орқали ҳимоя қилишнинг замонавий механизмларини жорий этиш боʻйича қоʻшимча чора-тадбирлар тоʻгʻрисида»ги
ПҚ-33-сонли қарори қабул қилинди ва мазкур қарор шу куннинг ўзида кучга кирди.
Эндиликда, давлат органи қарори ёки унинг мансабдор шахси ҳаракати (ҳаракатсизлик) устидан берилган аризани маъмурий судларда коʻришда мансабдор шахс ёки унинг вакили зарур тушунтиришлар бериш учун суд муҳокамасида иштирок этиши шарт ҳисобланади;
давлат органи мансабдор шахсларига нисбатан суд жаримаси қоʻлланилади.
Маъмурий суд иш юритувида дастлабки эшитиш институти ҳам жорий этилмоқда, унда аризачининг талаблари аниқланади ва аризадаги камчиликларни бартараф этиш чоралари коʻрилади. Дастлабки эшитиш муддати 20 кун.
Бундан ташқари, судга ҳурматсизлик ва унинг ажримларини бажармаслик билан богʻлиқ ҳуқуқбузарликлар содир этилганда, маъмурий суд ишни мустақил равишда коʻриб чиқиши мумкин.
Шунингдек, Маъмурий суд ишларини юритиш тоʻгʻрисидаги кодекснинг янги таҳририни ишлаб чиқиш боʻйича топшириқ берилди. (Маълумот учун: Кодекснинг биринчи таҳрири 2018 йилда қабул қилинган
2025 йил 1 майдан бошлаб тадбиркорлик субъйекти солиқ қоидабузарликларини тан олганида, солиқ органи томонидан унинг банк ҳисобварақлари боʻйича операцияларни тоʻхтатиб туриш тартиби жорий этилади.
Ҳужжат билан Оʻзбекистон Республикасида маъмурий суд ишларини юритиш тоʻгʻрисидаги қонунчилигини такомиллаштириш консепсияси ҳам тасдиқланди.
Термиз туманлараро маъмурий
суди судя ёрдамчиси
С.К.Маматалийев